بررسی و تحلیل محتوای آموزشی درس شیمی دهم براساس مولفه‌های مهارت‌های تفکر انتقادی لیمپن
کد مقاله : 1214-CHEMCONF6 (R1)
نویسندگان
محمد غفارزاده *1، محمدرضا غفارزاده2
1دانشجوی دکتری شیمی معدنی، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
2دانشجوی دکتری شیمی تجزیه، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان، تبریز، ایران
چکیده مقاله
این پژوهش با هدف بررسی میزان تطابق محتوای کتاب‌ شیمی دهم با عوامل تفکر انتقادی لیمپن و مهارت‌های حل مسئله گانیه انجام شده است. کتاب شیمی پایه دهم مورد تحلیل قرار گرفته و واحد تحلیل شامل بخش‌هایی نظیر آیا می‌دانید، خود را بیازمایید، باهم بیندیشیم، کاوش کنید، جداول، نمودارها و تصاویر می‌باشد. تحلیل داده‌ها به صورت توصیفی و تحلیلی انجام شده است. در روش توصیفی از شاخص‌هایی نظیر فراوانی، درصد و جداول استفاده شده و در روش تحلیلی از تحلیل محتوای کمی بهره برده شده است. نتایج نشان داد که در میان مؤلفه‌های تفکر انتقادی لیمپن، بیشترین توجه به مهارت تفسیر داده‌ها معطوف شده است. این امر حاکی از این است که مهارت‌های مهمی نظیر همکاری گروهی، قضاوت صحیح و طرح سؤال نیازمند توجه بیشتری هستند. همچنین، ساختار برنامه درسی شیمی کمتر به تقویت نوع خاصی از تفکر پرداخته و برنامه مدونی برای آموزش تفکر ارائه نکرده است. بیشترین تمرکز در این کتاب‌ها بر مهارت حل مسئله بوده و در مراتب بعدی، مهارت‌های ذهنی قاعده‌محور و تعریفی قرار دارند. هماهنگی کافی میان مؤلفه‌های مختلف حل مسئله وجود ندارد و به‌جای توجه به رویکرد پژوهش‌محور، عمدتاً فعالیت‌محوری غالب است. در تطبیق میان مهارت‌های تفکر انتقادی و حل مسئله، بخش‌هایی از کتاب که بیشترین تأکید را بر تحلیل و ارزیابی داشته‌اند، عموماً در مهارت حل مسئله نیز برجسته‌تر بوده‌اند که نشان‌دهنده کم‌توجهی به مهارت‌هایی نظیر طرح سؤال، استدلال منطقی و ارزیابی شواهد است. بنابراین، نمی‌توان در فرایند حل مسئله به‌طور شایسته‌ای به سؤال‌هایی با مضمون مهارت‌های ذهنی قاعده‌محور و تعریفی پرداخت.
کلیدواژه ها
شیمی دهم، تحلیل محتوای آموزشی، تفکر انتقادی، کیفیت آموزشی
وضعیت: پذیرفته شده برای ارسال فایل های ارائه پوستر